Altered States (1980) | เจาะจิต | B+
Director: Ken Russell
Genres: Horror | Sci-Fi | Thriller
เอดดี เจสซัพ (William Hurt) ทำวิจัยทดลองกับตัวเองด้วยการตัดความรู้สึกประสาทสัมผัสต่างๆ เช่น แสง สี เสียง กลิ่น รส เพื่อให้ตัวเองระลึกถึงสิ่งที่ผ่านมา ซึ่งทุกครั้งที่ทำจะย้อนอดีตของเขาไปเรื่อยๆ จนเลยเถิดถลำลึกรับรู้ได้ถึงการกำเนิดจักรวาล
เริ่มต้นได้น่าสนใจจนคิดว่าต้องเป็นแนวสยองขวัญผสมไซไฟที่น่าหลอนน่ากลัวแน่ๆ แต่สิ่งที่เกิดขึ้นเป็นการสำรวจความอยากรู้อยากเห็นที่มากเกินไป จนไปไกลระดับ Beyond ซึ่งความน่ากลัวคือหลังจากที่เห็นและรู้สิ่งที่ผ่านมาจะกลายเป็นสิ่งนั้นได้ด้วย
ช่วงแรกรู้ชีวิตในช่วงวัยต่างๆ ที่ผ่านมา บางเรื่องลืมไปแล้วแต่สามารถทำให้ระลึกได้ ซึ่งเหมือนย้อนความทรงจำที่อาจมีดีมีร้ายปะปนกันไป แต่ที่เริ่มไม่ธรรมดาคือการได้เห็นและรู้สึกได้กระทั่งตอนที่ออกจากช่องคลอด ทั้งที่ไม่ใช่สิ่งที่ใครจะจำหรือรู้ตัวได้เลย
การทดลองดำเนินต่อไปด้วยความเสี่ยงเพิ่มขึ้น หลังจากเดินทางหาตัวช่วยหรือหาคำตอบของการรู้ตัวตน ซึ่งการยินดีเข้าร่วมพิธีกรรมเพื่อยกระดับการรับรู้ได้ทลายข้อจำกัดทำให้รับรู้ทุกสรรพสิ่ง เช่น รับรู้ถึงความรุนแรงของสงคราม รับรู้ถึงธรรมชาติ รับรู้ถึงบรรพบุรุษที่ไม่ใช่แค่รุ่นทวด แต่ย้อนไปถึงยุคที่เป็นวานร ทำให้ร่างกายและสติสัมปชัญญะเปลี่ยนแปลงไป รับรู้ถึงคำสอนที่เป็นจุดเริ่มต้นของศาสนา และรับรู้ไปเกือบทุกอย่างทั้งการเกิดและการดับสลาย
Body Horror คือสิ่งที่ได้มาแบบไม่ทันตั้งตัว นอกจากบรรยากาศที่ชวนให้เกิดวิกฤติจากการทดลองมากๆ แล้ว สิ่งนั้นคือความบิดเบี้ยว ความไม่แน่นอน ความที่ใส่อะไรก็ได้ที่ชวนให้สับสนไปหมด ยิ่งดูยิ่งหลอนกับการแปรสภาพไปในรูปแบบต่างๆ
ความผสมผสานที่ล้นเหลือจนเหมือนเลอะเทอะ แต่ยอมรับว่ายิ่งดูยิ่งอยากรู้จะไปได้ไกลสักแค่ไหน ซึ่งความทะเยอทะยานที่มากขึ้นตลอดเวลาได้ถึงจุดที่ทำแบบนี้ได้ด้วย ไม่แน่ใจจะมีหนังที่ให้อารมณ์หรือมีพล็อตประมาณนี้สักกี่เรื่อง แต่สิ่งที่สอดแทรกบางครั้งชวนให้น่าหลงใหลราวกับนั่งเสพงานศิลปะที่ให้คิดกันเอง
ช่วงแรกน่าติดตามเพราะต้องการอยากรู้ แต่พอผ่านไปสักระยะจะเริ่มหลอนมากขึ้น และหลุดจากความเป็นวิทยาศาสตร์เพราะไม่รู้จะอธิบายยังไงให้เข้ากัน ทำให้ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะดูแบบเข้าใจหรือดูจนจบ
ความแปลกประหลาดที่ยิ่งเล่ายิ่งทวีความน่าสะพรึงมากขึ้น ทำให้รู้แล้วว่าระดับ Beyond ไปได้สุดอย่างที่สุดจริงๆ ทว่าทุกอย่างจะเกินควบคุมมากน้อยแค่ไหน แต่สิ่งที่ไม่อาจแพ้ได้คือความรัก
ทุกอย่างจะดูตึงเครียดและจริงจังไปความสยองขวัญและไซไฟ แต่สิ่งหนึ่งที่แทรกระหว่างเรื่องเสมอคือความสัมพันธ์ของคนรัก แม้ไม่ใช่ความรักที่หอมหวานและดีตลอดเสมอต้นเสมอปลาย กระนั้นการเผชิญอุปสรรคและสู้ไปด้วยความรักทำให้เห็นว่ารักชนะทุกสิ่ง ซึ่งเป็นความรู้สึกที่จบได้ง่ายและยากในเวลาเดียวกัน เพราะเหมือนต้องเลือกระหว่างสิ่งที่ตัวเองหาคำตอบมาตลอดกับสิ่งที่มีอยู่แล้วตรงหน้า
